มุสลิมกับบางลำพู

โพสเมื่อ : 2022-12-15 11:14 น. หมวดหมู่: Berita Muslim History
มุสลิมกับบางลำพู

ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น  บางกอกได้เปลี่ยนสถานะจากเมืองหน้าด่านมาเป็นนครหลวง ดังนั้นจึงมีมุสลิมหลากหลายเชื้อชาติเดินทางเข้ามาพำนักอาศัยในแต่ละช่วงเวลาด้วยเหตุผลที่แตกต่างกัน  ขณะเดียวกันราชการก็เปิดโอกาสให้มุสลิมกลุ่มต่างๆ เข้ามามีบทบาทในการพัฒนาประเทศ

เมื่อครั้งสร้างนครหลวงแห่งใหม่บริเวณถนนพระสุเมรุ เป็นพื้นที่ตั้งของแนวกำแพงเมือง มีการก่อสร้างขนาบตลอดแนวแม่น้ำเจ้าพระยา คูเมืองชั้นนอกรวมทั้งบริเวณคลองโอ่งอ่างและคลองบางลำพู  ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของคลองรอบกรุง ในช่วงต้นรัชกาลที่ 1 ราวปี 2329 โปรดเกล้าฯ ให้มุสลิมจากปัตตานีพำนักอยู่ในกำแพงพระนคร มุสลิมกลุ่มนี้ได้ลงหลักปักฐานปลูกเรือนพักอาศัยในย่านที่ถูกเรียกว่า “บางลำพู”

ในอดีต นักภาษาศาสตร์สันนิษฐานว่า “ ลำพู ” มาจากคำว่า “ Su-ngaiLampu ” เป็นภาษามลายูออกเสียงว่า “สุไหงลัมปู”  มีความหมายว่า คลองที่มีตะเกียง  อย่างไรก็ตาม ได้มีข้อสันนิษฐานของคำนี้ 2 ประเด็นคือ ในสมัยโบราณการเดินทางทางน้ำจะมีกระโจมไฟให้สัญญาณในการเดินทาง อีกข้อสันนิษฐานระบุว่า เป็นเพราะบริเวณนี้มีหิ่งห้อยจำนวนมากส่องแสงระยิบระยับราวกับตะเกียง ด้วยเหตุนี้สันนิษฐานดังกล่าวจึงเขียนชื่อ บางลำพู เป็น บางลำภู อยู่ระยะหนึ่ง

สิ่งหนึ่งที่น่าสนใจประการหนึ่งที่นักภาษาศาสตร์สันนิษฐานคือ เนื่องจากบริเวณแห่งนี้เป็นที่อยู่อาศัยของคนมลายูปัตตานีในอดีต จึงมีทฤษฎีแนวคิดว่าการพูดหรือออกเสียงจึงควรต้องเป็นสำเนียงมลายู ขณะที่นักวิชาการอีกกลุ่มหนึ่งได้มีทฤษฎีแนวคิดว่า ชื่อบางลำพู น่าจะมาจากต้นลำพู ซึ่งเป็นต้นไม้ยืนต้นชอบขึ้นริมน้ำป่าชายเลนและขึ้นมากในบริเวณดังกล่าวและต่อมาจึงได้เขียนคำว่า บางลำภู เป็น บางลำพู

บางลำพู เป็นชุมชนเก่าแก่ มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องจากหมู่บ้านชาวสวนในสมัยกรุงศรีอยุธยา เป็นที่อยู่อาศัยของคนหลากหลายเชื้อชาติ ทั้งไทย จีน มอญ และมุสลิมดั้งเดิม ชาวไทยอาศัยอยู่บริเวณริมแม่น้ำเจ้าพระยา ชาวจีนอาศัยกระจัดกระจายเพราะชอบค้าขาย ชาวมอญอยู่บริเวณวัดชนะสงคราม ชาวมุสลิมมีมัสยิดเป็นสถานที่ประกอบศาสนกิจและจุดศูนย์รวมของชุมชน ที่แต่เดิมสร้างด้วยไม้ต่อมาในช่วงรัชกาลที่ 3 มัสยิดชำรุดมากจึงสร้างเป็นอาคารก่ออิฐแทน

ในสมัยรัชการที่ 3 ชาวมุสลิมย่านสุเหร่า ทำทองกันแทบทุกครัวเรือน มีครั้งหนึ่งที่ได้ร่วมใจกันนำช้างทรงทองคำประดับเพชร ทับทิม มรกต ซึ่งทำด้วยฝีมือประณีตขึ้นทูลเกล้า ฯ  ต่อมาโปรดเกล้าฯ ให้เป็นช่างทองหลวง อยู่ในกรมช่างสิบหมู่ มีหน้าที่ผลิตเครื่องทองและเครื่องราชูปโภคถวายพระมหากษัตริย์และราชวงศ์ จนได้พระราชทานบรรดาศักดิ์

ชุมชนมุสลิม ซึ่งอาศัยอยู่มาเป็นเวลานานและขยายตัวขึ้นอย่างกระจัดกระจายเมื่อมีการตัดถนนอิทธิพลของแหล่งที่มาทางประวัติศาสตร์ยังถูกนำมาเรียกใช้เมื่อมีการตัดถนน เช่น ถนนปัตตานี ซึ่งเชื่อมต่อระหว่างถนนจักรพงษ์กับถนนสิบสามห้าง ซึ่งบริเวณนี้ชาวมุสลิมปัตตานีอาศัยอยู่หนาแน่นและฐานะดี ถนนตะนาว ซึ่งเชื่อมต่อจากถนนราชดำเนินบริเวณสี่แยกคอกวัวไปจรดที่ถนนสิบสามห้างคนที่อาศัยอยู่แถบนี้จะเป็นมุสลิมตะนาวศรี

ตลอดหลายศตวรรษที่ผ่านมาชุมชนมุสลิมได้เติบโตมาร่วมกับชุมชนศาสนิกต่างๆ และมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคม เศรษฐกิจและประเทศมาโดยตลอด มีการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมจนเป็นที่ยอมรับซึ่งกันและกัน จนเป็นสังคมพหุวัฒนธรรมที่อยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขเสมอมา

 

ขอบคุณรูปจาก masjidmap

แท็กที่เกี่ยวข้อง

บทความที่เกี่ยวข้อง

ชั่วโมงการนอนพักผ่อน ของแต่ละวัย

การนอนพักผ่อนนั้นเป็นสิ่งสำคัญสำหรับมนุษย์เป็นอย่างมาก ซึ่งจะเป็นการฟื้นฟูร่างกา...

2022-12-15 11:04
“เราพยายามพัฒนาเรื่องการเซอร์วิสให้เป็นมาตรฐานโลก” อธิศ (อาห...

อธิศ (อาหมัด) นานา / Assistant Vice President Nouvo City Hotel “เราพยายามพัฒนา...

2022-11-29 16:55
โรบัสต้าไทย พันธุ์กาแฟคุณภาพดีในตลาดนานาชาติ

กาแฟพันธุ์โรบัสต้า จะปลูกในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี ชุมพร ระนอง นครศรีธรรมราช...

2022-11-29 16:35
นก บินซอและห์ / กับบทบาทใหม่ของการบริหารธุรกิจเนื้อวัว “สินธ...

ถ้าให้ลองนึกถึงเนื้อวัวคุณภาพสูงและราคาจับต้องได้ เราจะนึกถึงใคร แน่นอนว่าต้องมี...

2022-10-25 11:53

บทความล่าสุด

หลักคำสอนอิสลาม สู่การกำเนิด ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ “Shabab Co...

อัสลามูอาลัยกุม ขอความจำเริญมาสู่พวกท่าน ในเดือนสุดท้ายของปี 2565 ก็ให้ทุกคนที่ต...

2022-12-21 10:09
จงยึดมั่นในอัลลอฮฺเท่านั้น

ปัจจุบันสื่อต่างๆพยายามสร้างกระแสแห่งความเชื่อในเรื่องเครื่องรางของขลัง ดวงชะตา...

2022-12-15 16:36
การศรัทธาต่อวันกิยามะฮ์

วันกิยามะฮ์คือ วันสิ้นสุดของโลกนี้ เป็นวันที่เปิดบัญชีตรวจสอบความดีความชั่วของมน...

2022-12-15 16:28
การสร้างความเข้าใจต่อกัน

การอยู่ร่วมกันในสังคมและองค์กร จะต้องเริ่มต้นด้วยความเข้าใจ เช่น สังคมครอบครัว ส...

2022-12-15 16:20